Kalp Krizi Riskinizi Hesaplayın: 10 Adımda

Kalp Krizi Riskinizi Hesaplayın ve Azaltın

Bu yazımızda, kalp krizi riskinizi artıran faktörleri öğrenecek ve kendi riskinizi hesaplayabileceksiniz. Ayrıca, riskinizi azaltmak için yapabileceğiniz şeyler hakkında bilgi edineceksiniz.

Kalp krizi riskinizi öğrenmek istiyorsunuz, ancak bu konuda nasıl adım atacağınızı bilemiyorsunuz. Doktora başvurduğunuzda aldığınız cevaplar sizi tatmin etmiyor. Neden mi? Çünkü risk faktörlerinizi iyi tanımıyorsunuz. İkinci sırada cinsiyet geliyor. Maalesef, biz erkekler daha fazla kalp krizi geçiriyoruz. Kalp krizi geçirme riskimiz daha fazla. Hatta tüm kalp krizlerinin %70 ila %80’i erkeklerde görülüyor ve erkekler daha erken yaşta kriz geçiriyorlar. Erkek olmak genellikle kalp damar hastalığı açısından kadınlara göre 5 ila 10 yaş daha erken bizi etkiler. Erkeklerde östrojen hormonu olmaması, kalp damar hastalığı açısından daha riskli bir durumu ortaya çıkarır. Östrojen hormonu özellikle menopoza kadar kadınları daha koruyucu kılar, ancak bu duruma fazla güvenmemek gerekir çünkü kadınlar da sigara içtikleri için östrojen hormonunun koruyucu etkisi sınırlıdır.

Kalp krizi, aslında bir dizi riskin birleşimidir. Eğer riskiniz yüksekse, kalp krizi geçirme olasılığınız artar. Bu yazımızda kalp krizi riskinizi arttıran faktörleri öğrenecek ve sonunda güzel sürprizlerle kendi kalp krizi riskinizi hesaplayabileceksiniz.
Doç. Dr. Muhammed Keskin (@kardiyobey)

Uzman Görüşü

Genellikle menopoza kadar kadınlarda kalp krizi beklenmezdi, ancak yoğun sigara kullanımı, kötü beslenme alışkanlıkları, stres, hava kirliliği gibi etkenler kadınlarda da riski artırmıştır. Uzun süre hareketsizlik gibi durumlar da kadınlarda riski artırabilir, ancak genel olarak erkek cinsiyeti, kadın cinsiyetine göre daha riskli kabul edilir. Üçüncü sırada kolesterol seviyeleri bulunuyor. Kolesterol damar tıkanıklığına neden olabilir, ancak yaşam tarzınız iyi ise ve genetik kolesterol yüksekliğiniz yoksa, kolesterol genellikle tek başına damar tıkanıklığına yol açmaz. Ancak, kolesterol seviyelerinizin kontrol altında tutulması önemlidir. Genetik kolesterol yükseklikleri istisnai durumlarda risk oluşturabilir. Özellikle LD (kötü) kolesterol değeri 190 üzerinde ise tek başına risk oluşturabilir. HD (iyi) kolesterol seviyesi 35’in altındaysa riski artırabilir. Trigliserid seviyesi 200 üzerinde ise riski artırabilir. Kanınızdaki kolesterol seviyelerine bakarak risk tahmininde bulunabilirsiniz. Dördüncü sırada bağımlılıklarımız bulunuyor. Sigara, kalp krizinin en sık nedenlerinden biridir. Sigara içiyorsanız, riskiniz daha yüksektir. Bu net bir şekilde görülecektir; eğer bu faktörlere sahipseniz, riskiniz daha yüksektir. Eğer bunlardan bir veya birkaçına sahipseniz, riskinizi azaltmanın zamanı gelmiş demektir. Zihniyetinizi değiştiremezsiniz, yaşınızı küçültemezsiniz, ancak sigarayı bırakabilirsiniz. Sigarayı bıraktığınızda riskiniz, 15 yılda sigara içmeyen bir bireyle aynı seviyeye inecektir. Sadece bir yılda üçte birini azaltacaktır. Sigarayı bırakmanın bir yaş sınırlaması yoktur. Yeter ki bırakın, yaşınız kaç olursa olsun, ne zaman olursa olsun en iyisi sigarayı bıraktığınız andır. Beşinci sırada tansiyon yer alıyor. Tansiyon, kalp krizi riskinizi artırabilir. Bu nedenle tansiyonunuzun düzenli olarak ölçülmesi ve kontrol altında21 Gün Şekersiz Diyet: Sağlık İçin 10 Önemli Fayda tutulması önemlidir. Tansiyonunuz sürekli olarak 130/80’in üzerindeyse, bu riskli bir durumdur. Kontrolsüz tansiyona sahip olmak, kalp krizi riskinizi artırır. Bu nedenle tansiyonu kontrol altına almak önemlidir. Son sırada ise şeker hastalığı yer alıyor. Eğer şeker hastalığınız varsa, kalp krizi riskiniz şeker hastası olmayan birine göre daha yüksektir. Hatta insülin direnciniz varsa, kan şekeriniz ve insülin parametreleriniz tamamen normal olan bir bireye göre riskiniz daha yüksektir. Eskiden, klasik yaklaşıma göre, şeker hastalığı çok sık olmadığı için kalp krizi risk faktörlerine eklenmezdi. Ancak, dünya genelinde 500 milyondan fazla diyabet hastası bulunmaktadır. Şeker hastalığı yönetilebilir, revize edilebilir, modifiye edilebilir bir risk faktörüdür.

Kalp krizi riskini artıran faktörler

Yaş: Yaş ilerledikçe risk artar. 45 yaşından sonra erkeklerde, 55 yaşından sonra kadınlarda risk önemli ölçüde artar. Cinsiyet: Erkekler kadınlara göre daha fazla kalp krizi geçirir. Kolesterol: Düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterolü yüksek olan kişilerde risk artar. Yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) kolesterolü düşük olan kişilerde de risk artar. Sigara: Sigara içenler, içmeyenlere göre kalp krizi geçirme riski 2-4 kat daha fazladır. Yüksek tansiyon: Yüksek tansiyonu olan kişilerde kalp krizi riski artar. Diyabet: Diyabeti olan kişilerde kalp krizi riski artar. Aile öyküsü: Ailesinde kalp krizi öyküsü olan kişilerde risk artar. Hareketsiz yaşam: Hareketsiz yaşam tarzı olan kişilerde risk artar. Obezite: Obez kişilerde risk artar. Stres: Stres, kalp riski artırabilir.

Kalp krizi riskini azaltmak için yapabileceğiniz şeyler

Sağlıklı beslenme: Sağlıklı bir diyet, kalp sağlığınız için önemlidir. Diyetinize bol miktarda meyve, sebze, tam tahıllar ve yağsız proteinler ekleyin. Doymuş yağ, trans yağ ve şeker alımını sınırlayın. Düzenli egzersiz yapın: Haftada en az 150 dakika orta düzeyde veya 75 dakika yüksek düzeyde aerobik aktivite yapın. Ayrıca, haftada en az iki gün kas güçlendirici egzersizler yapın. Sigarayı bırakın: Sigara içmek, kalp krizi geçirme riskinizi önemli ölçüde artırır. Sigarayı bırakmak, riskinizi düşürmenin en iyi yollarından biridir.

Kalp krizi riskinin hesaplanmasında birinci sıradaki risk faktörü yaş. Gerçekten de yaş ilerledikçe kalp krizi riski artar, özellikle bu risk erkekler için 45 yaşında başlar. 45 yaşından sonra bu risk daha da artar. 40 yaşından öncesinde, hele de 30 yaşından öncesinde risk faktörü ne kadar yüksek olursa olsun, kriz geçirme riski düşüktür. Görmüyor muyuz? Yine görebiliyoruz, ancak bizim için önemli olan 40-45 yaş sonrasındaki kontrollerin düzenli bir şekilde yapılmasıdır. Yaş arttıkça risk de artar. 40 yaşını geçmiş ve hala kontrollerinizi yaptırmıyorsanız, yanlış yoldasınız demektir.
Doç. Dr. Muhammed Keskin (@kardiyobey)

Uzman Görüşü

Kan basıncınızı kontrol altında tutun: Yüksek tansiyon, riskinizi artıran önemli bir faktördür. Kan basıncınızı normal sınırlar içinde tutmak için sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyin ve gerektiğinde ilaçlar kullanın. Kan şekerinizi kontrol altında tutun: Diyabet, riskinizi artıran önemli bir faktördür. Kan şekerinizi normal sınırlar içinde tutmak için sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyin ve gerektiğinde ilaçlar kullanın. Düzenli olarak doktorunuzla kontrollerinizi yaptırın: Doktorunuz, kalp sağlığınızı izlemenize ve risk faktörlerinizi kontrol etmenize yardımcı olabilir. Değiştirilemez faktörleri kontrol altına alamıyorsanız bile, değiştirebileceğiniz faktörleri kontrol altına alarak riskinizi önemli ölçüde azaltabilirsiniz.

• Bir risk değerlendirme testi kullanabilirsiniz.
• Riskini artıran faktörler arasında yaş, cinsiyet, kolesterol, sigara, yüksek tansiyon ve diyabet bulunur.
• Azaltan faktörler arasında sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, sigarayı bırakma, kan basıncını ve kan şekerini kontrol altında tutmak bulunur.

40 yaşından sonra kalp krizi riskiniz önemli ölçüde artar. Bu nedenle, 40 yaşından sonra kalp krizi riskinizi hesaplamak ve riskinizi azaltmak için adımlar atmak önemlidir. Kalp krizi riskinizi hesaplamak için buraya tıklayabilirsiniz